Cybercriminaliteit- en datalekken zijn een vorm van criminaliteit met ICT als middel. Maar ook als doelwit. U kunt hier ook slachtoffer van worden als u geen computer of internetaansluiting heeft. Het kan bijvoorbeeld ook via de computerchips die in de meeste telefoons en bankpassen zitten of een USB-stick die u verliest. Maar ook bedrijfssystemen, moderne auto's en chipkaarten zijn vatbaar voor cybercriminaliteit. Cybercriminaliteit is strafbaar en wordt aangepakt door de politie en het Openbaar Ministerie.

Slechte beveiliging kan leiden tot een datalek en dat kan weer misbruik van de gelekte gegevens tot gevolg hebben. We spreken van een datalek als er een inbreuk is op de beveiliging zoals bedoeld in artikel 13 van de Wet bescherming Persoonsgegevens. Met andere woorden: het gaat om de toegang tot persoonsgegevens of vernietiging, wijziging of vrijkomen van gegevens, zonder dat dat de bedoeling is van de betreffende organisatie. Het gaat dus niet alleen over het vrijkomen (lekken) van de gegevens, maar ook om de onrechtmatige verwerking van de gegevens.

Cybercriminaliteit kent vele vormen en is daarom moeilijk aan te pakken. Hieronder staan zes vormen die regelmatig voorkomen bij bedrijven.

• Hacken. Het platleggen of misbruiken van uw website of computernetwerk.
• Phishing. Met valse e-mails uw persoonlijke gegevens proberen los te krijgen.
• Ransomware. Nadat systemen en/of bestanden zijn blokkeert, wordt geld gevraagd om de computer weer te 'bevrijden'.
  
• Identiteitsfraude. Misbruiken van uw persoonlijke gegevens.
• DDoS-aanvallen. DDoS staat voor Distributed denial-of-service. Doordat een groot aantal computers een website of internetdienst opvraagt, raakt de server overbelast en is de website of dienst niet meer bereikbaar voor normale internetgebruikers.
• Menselijke fout. Maar vergeet een menselijke fout ook niet! Een medewerker kan, al dan niet opzettelijk, (een onderdeel van) een computersysteem of data die persoonsgegevens bevatten verliezen.